Na een uitvaart wordt er nog steeds meestal een kopje koffie of thee aangeboden. Ook al zijn er familieleden die ‘het leven willen vieren’ of willen ‘toosten op het leven’. Uitvaartbegeleider Gerrit van Spijkeren merkt dat de groep die alcoholhoudende drank aanbiedt tijdens een uitvaart (zeker op de Veluwe) sterk in de minderheid is. Wat zou de reden daarachter kunnen zijn?
Traditioneel en sober
In eerste instantie moet natuurlijk bedacht worden dat er vooral in onze omgeving een sobere sfeer heerst rond een uitvaart. Op zo’n dag ben je verdrietig en doe je vooral niet te gek en/of opvallend, zo is de overheersende mening. Daar hoort een traditionele broodmaaltijd met bolletjes ham en kaas én een kopje koffie of thee bij. Je hoort dan: ‘dat doen we altijd en zo hoort dat.’ Maar doen we dat inderdaad altijd al zo?
Sinds wanneer drinken we koffie?
De koffieboon is in de westerse wereld pas in de 18-e eeuw algemeen geworden en dan ook nog eens eerst bij de rijkeren en welgestelden. Dat was namelijk de periode dat de VOC-schepen de koffieboon meebrachten van de reizen naar de koloniën aan de andere kant van de oceanen. Voor die tijd was het heel normaal om als ‘troost’ alcoholhoudende drank tijdens een uitvaart te schenken. Het bleek echter dat koffie ook een zeer stimulerend en rustgevend effect op het gemoed had. Daardoor kon je samen met elkaar een sociaal ‘bakkie troost’ gebruiken.
De troost van koffie
Uit allerlei wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat je juist bij het drinken van warme dranken, zoals koffie en thee, een rustgevend gevoel ervaart. Bij de combinatie van de geur, smaak en warme koffiedamp gaat er een seintje naar je hersenen: ‘Ik ben oké, ik ben veilig.’ Onderzoekers hebben ontdekt dat je tijdens het drinken van warme dranken meer empathie hebt voor anderen en dat je sneller bereid bent om iets voor de ander te doen. Dat lijkt mij een goede reden om koffie of thee te blijven drinken tijdens een uitvaart.